Słownik gramatyczny języka polskiego
-
passacaglia5.07.20105.07.2010Proszę o rozstrzygnięcie, który słownik ma rację.
Wielki słownik wyrazów obcych PWN podaje:
passacaglia, blp, -gliów
Wielki słownik ortograficzny PWN:
passacaglia -lii, -lię; -lii -
Przysechłszy i rozechłszy7.10.20167.10.2016Szanowni Państwo,
interesuje mnie, jak poprawnie utworzyć imiesłowy uprzednie od czasowników: rozeschnąć, przyschnąć, podeschnąć. Poprawnie utworzone będą: rozeschłszy, przyschłszy, podeschłszy, czy raczej: rozsechłszy, przysechłszy, podsechłszy?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Stasimon i epeisodion 14.11.201914.11.2019Dzień dobry, proszę o rozwianie wątpliwości dotyczących odmiany słowa stasimon i epeisodion.
Czy, analogicznie do epeisodia, można w mianowniku liczby mnogiej używać formy stasima (obok stasimony) ? Czy forma epeisodiony (obok epeisodia) jest poprawna?
Pozdrawiam
Agnieszka Matus
-
Tako rzecze Zaratustra
4.03.20124.03.2012Moje zainteresowanie wzbudził czasownik rzec. Niektóre źródła poprawnościowe podają, iż nie tworzy on form czasu teraźniejszego. Czy zatem rzecze użyte w tytule Tako rzecze Zaratustra jest formą czasu przyszłego (rzeknie, powie, będzie mówił)? W oryginale występuje sprach, czyli czas przeszły dokonany.
Pozdrawiam i dziękuję serdecznie za tę i wszystkie odpowiedzi.
-
Upersonifikować czy spersonifikować?21.12.201821.12.2018Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy przymiotnika utworzonego od rzeczownika personifikacja. Mówimy, że śmierć została upersonifikowana czy może raczej spersonifikowana?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
-
westchnienie czy westchnięcie?19.03.201019.03.2010Czy od czasowników westchnąć, skinąć można utworzyć gerundia westchnięcie, skinięcie? Słowniki podają westchnienie, skinienie, ale przecież te na -ęcie są utworzone regularnie. Czy wobec tego mogą być uznane za błąd?
-
Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)
6.02.20216.02.2021Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(
Zwroty te widoczne są:
* na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”
* na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”
* a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”
Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”
-
Akcent w nazwiskach rosyjskich3.06.20163.06.2016Czy w języku polskim akcentujemy rosyjskie nazwiska zgodnie z ich wymową w języku rosyjskim?
Pozdrawiam
Czytelnik
-
Chcesz ogórka czy ogórek?16.07.200116.07.2001Szanowni Państwo,
problem z jedzeniem! Czy „Zjadłam ogórka”, czy raczej „Zjadłam ogórek"? A co z pomidorem? „Zjadłam pomidora"? A kiedy gorąco, to „Zjadłam loda”, a może raczej „Zjadłam lody"? Będę wdzięczna za wyjaśnienie. W tej chwili jeden poprawia drugiego, jak nie przymierzając przysłowiowy Marcin.
Serdecznie pozdrawiam,
Krystyna Urbańska -
Chełmy w dopełniaczu
27.05.202323.05.2023Dzień dobry,
wg internetowego Słownika gramatycznego języka polskiego dopełniacz słowa „Chełm” w znaczeniu ‘miasto w województwie lubelskim’ brzmi „Chełma”, a jako dzielnica Gdańska ma formę „Chełmu”, choć jak można przeczytać w poradzie o tytule „Chełm gdański”, nie jest to takie jednoznaczne. Wg tej porady, nazwy wsi, przysiółków, osad i dzielnic mogą mieć w dopełniaczu końcówkę -a albo -u. A jaką formę ma dopełniacz, jeśli chodzi o „Chełm” w znaczeniu: 1) mezoregion stanowiący część Wyżyny Śląskiej; 2) jezioro w województwie zachodniopomorskim w gminie Łobez; 3) góry w województwie małopolskim (w Beskidzie Niskim, Beskidzie Wyspowym, Beskidzie Makowskim)?
